Konstytucja jako gatunek tekstu prawnego (STUDIA I MONOGRAFIE NR 470)

Przedmiotem monografii jest dyskurs prawnoustrojowy w Polsce na tle europejskiej kultury prawnej, a jej celem opis tradycji uchwalania aktów o ustrojowym znaczeniu oraz ukazanie ewolucji gatunku najbardziej reprezentatywnego dla tegoż dyskursu – konstytucji. Głównym zadaniem badawczym jest porównawczy opis wszystkich ustaw zasadniczych (od Konstytucji 3 maja po Konstytucję RP). Książka składa się z dwóch części. Pierwsza przynosi wyjaśnienie kluczowych kategorii (dyskurs, gatunek, tekst, styl) oraz opis najważniejszych właściwości tekstu prawnego. Część druga ma charakter analityczny – ukazuje model gatunkowy konstytucji, uwzględniający wszystkie wymiary tekstu: pragmatyczny, strukturalny, poznawczy, aksjologiczny i stylistyczny. W opisie gatunku szeroko uwzględniono kontekst historyczny i kulturowy, ma on bowiem ogromny wpływ na stałość i zmienność wartości konstytucyjnych, na relacje między nadawcą i odbiorcą tekstu, na dyskurs między władzą a obywatelami. Analiza porównawcza tekstów polskich konstytucji pod kątem obecności nazw wartości pozwala na wskazanie wartości ponadczasowych, uniwersalnych, wspólnych wszystkim ustawom zasadniczym (naród, wolność, niepodległość, dobro, prawo, ojczyzna, państwo) oraz charakterystycznych tylko dla danego dokumentu (np. socjalizm dla Konstytucji PRL). Wyjątkowa doniosłość języka konstytucji związana jest z funkcją tegoż dokumentu – jest to akt o najwyższej mocy prawnej, nadrzędne źródło prawa, instrument rządzenia państwem.
Książka adresowana jest do specjalistów, jak również do zainteresowanych polską tradycją konstytucyjną w kontekście europejskim.