Der deutsch- jüdische Schriftsteller Arnold Zweig. Publizistische und novellistische Zeitaussagen

Książka jest poświęcona śląskiemu niemieckojęzycznemu pisarzowi Arnoldowi Zweigowi (1887–1968) i jego nowelistycznej i eseistycznej twórczości. Właśnie za pomocą tych form pisarz rozpatruje możliwe drogi mniejszości żydowskiej do społeczeństwa większościowego, czyniąc to syntetycznie lub fabularyzując poszczególne przypadki.

Zweig przede wszystkim postrzegał siebie jako niemieckiego Żyda, co krytyka literacka wyraźnie podkreśliła. Z całą pewnością ową postawą pisarz akcentował niezwykłą niemiecko-żydowską wspólnotę kulturową (przez pewien czas była to dla niego iluzja), opisując ją jako w dużej mierze harmonizującą w ramach pełnych napięcia stosunków europejsko-żydowskich. Niemniej nawet po utracie nadziei na płynną integrację Żydów w szeregach armii w czasie wojny, Zweig przypisywał dużą wagę obu tożsamościowym komponentom.

Das Buch ist dem schlesischen deutschsprachigen Schriftsteller Arnold Zweig (1887–1968) und seinem novellistischen und essayistischen Werk gewidmet. Es erscheint nicht zufällig, dass der Schriftsteller gerade mit Hilfe dieser Formgruppen mögliche Wege der jüdischen Minderheit in die Mehrheit entweder synthetisch oder den Einzelfall erzählend gestaltet.

Zweig sah sich selbst vor allem als einen deutschen Juden und das hat die Literaturkritik herausgehoben. Er betonte damit sicher auch die von ihm eine zeitlang illusorisch gesehene Besonderheit der deutsch-jüdischen Kulturgemeinschaft als eine sich zunehmend harmonisierende im Rahmen der spannungsreicher erscheinenden europäisch-jüdischen. Aber auch nachdem seine Hoffnung auf eine nahtlose jüdische Integration in das Heer der Weltkriegssoldaten zerfiel, hat Zweig in seinen Identitätszuschreibungen auf beide Komponenten großen Wert gelegt.